Οι τελευταίες εκλογές έκρυβαν πολλές δυσάρεστες εκπλήξεις για την αριστερά. Το αβίαστο συμπέρασμα είναι ένα: Οι εκλογές σηματοδότησαν μια ήττα των κομμάτων της αριστεράς, η οποία εντείνει στο έπακρο το πρόβλημα της πολιτικής επιβίωσης όλων των δυνάμεών της. Έστω κι αν οι ηγεσίες του ΚΚΕ και του ΣΥΝ θέλουν να εμφανίζονται «δικαιωμένες».
Αυτή ακριβώς η τραγική κατάσταση έχει φέρει στην επιφάνεια το πρόβλημα της «ενότητας της αριστεράς», ή της «κοινής δράσης» των δυνάμεών της, που πολλοί θεωρούν και ως το μόνο της σωσίβιο. Όμως, ο πνιγμένος πάντα από τα μαλλιά του πιάνεται, χωρίς να μπορεί τελικά να σωθεί. Το αληθινό πρόβλημα σήμερα δεν είναι στο τι κάνει, ή τι μπορεί να κάνει η αριστερά, αλλά στο τι αντιπροσωπεύει κοινωνικά, πολιτικά, ιδεολογικά. Η σημερινή τραγική κατάσταση της αριστεράς δεν οφείλεται τόσο στην έλλειψη «ενότητας», ή «κοινής δράσης», αλλά στην τρομακτική απόσταση που τη χωρίζει από το λαϊκό αίσθημα, από τις πιο ζωτικές ανάγκες, προσδοκίες και διαθέσεις των εργαζόμενων τάξεων. Οφείλεται πρωτίστως στην άσκηση πολιτικής ερήμην των εργαζομένων, έστω κι αν γίνονται πλήθος αναφορές σ’ αυτούς.
Γι αυτό κι ας μας επιτρέψει ο αναγνώστης να είμαστε λίγο προκλητικοί. Ποιος έχει ανάγκη την «ενότητα», ή την «κοινή δράση της αριστεράς»; Θα το πούμε απλά και καθαρά: Κανένας εργαζόμενος, κανένας εργάτης, μόνο όσοι περιδιαβαίνουν ασκόπως την αριστερά, αυτοβαυκαλιζόμενοι ότι εκπροσωπούν, ή εκφράζουν την εργατική τάξη, τους εργαζόμενους, ή το «προοδευτικό κίνημα» γενικά. Η «κοινή δράση της αριστεράς», αποτελεί μια διαχρονική επινόηση κάποιων συνταξιούχων της ταξικής πάλης, δήθεν παρεξηγημένων «πρώην» και «νυν», επιτήδειων γραφειοκρατών, ανίατων παραγόντων και παραγοντίσκων, οι οποίοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το συναίσθημα της ήττας, της απογοήτευσης και του αδιεξόδου για την αναζήτηση νέας εκλογικής πελατείας.
Αυτό που απαιτείται και μάλιστα επειγόντως είναι η αναγκαία ενότητα δράσης του συνόλου της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων. Κι αυτή η αναγκαία ενότητα δράσης έχει τελείως διαφορετικές προϋποθέσεις, όρους και ορίζοντες από τα διάφορα γραφικά εγχειρήματα «διαλόγου» και «συσπειρώσεων» της αριστεράς. Πρωταρχικός κρίκος αυτής της αναγκαίας ενότητας δράσης, είναι η επιδίωξη να κινηθεί μαχητικά, να κινητοποιηθεί η πλειοψηφία της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων, που αυτή τη στιγμή στοιβάζεται στα μαντριά του δικομματισμού.
Πως μπορεί να κατακτηθεί αυτή η ενότητα δράσης; Στο ερώτημα αυτό έχουν δοθεί δυό φαινομενικά διαφορετικές, αλλά εξίσου προβληματικές και αδιέξοδες απαντήσεις: Απ’ τη μια, μέσα από το γνωστό «όλοι αριστεροί είμαστε», προς τι τα μίση, τα πάθη και οι αλληλοσπαραγμοί. Κι απ’ την άλλη, μέσα από την οικοδόμηση όχι ενότητας δράσης της τάξης, αλλά ταξικής ενότητας γύρω από «ταξικές δυνάμεις». Στην πρώτη περίπτωση ολόκληρη η προβληματική εκφυλίζεται σε διαδικασίες «διαλόγου» επί παντός επιστητού, ώστε να βρεθούν τα «μίνιμουμ σημεία συμφωνίας» ανάμεσα σε όποια δύναμη διατείνεται ότι εκφράζει τους εργαζόμενους, την αριστερά, ή την «προοδευτική παράταξη». Ενώ στη δεύτερη περίπτωση η ενότητα δράσης της τάξης καταντά ένα πρόσχημα για τη θλιβερή περιφορά μιας ουσιαστικά ανύπαρκτης «ταξικής συνέπειας». Οι μεν ελαχιστοποιούν τόσο πολύ τις απαιτήσεις, τα αιτήματα και τους στόχους της «κοινής δράσης», ώστε να μπορεί να βρεθεί οποιοσδήποτε «κοινός μέσος όρος», οιοσδήποτε κοινός παρανομαστής με τον οποιονδήποτε, ενώ οι δε μεγιστοποιούν τις αντιθέσεις και τις δυσκολίες ώστε να ταυτίσουν την ενότητα δράσης της τάξης, με τυχοδιωκτικές συσπειρώσεις αυτόκλητων «ταξικών πόλων».
Και οι δυο «οπτικές» είναι στη βάση τους διαφορετικές εκδοχές της ίδιας ενιαίας λογικής, δυο όψεις του ίδιου κάλπικου νομίσματος. Καμμιά απ’ τις δυό δεν εμπιστεύεται την ίδια την εργατική τάξη και το κίνημά της, γι αυτό και μεταθέτει το πρόβλημα της ενότητας δράσης στο επίπεδο της αριστεράς, ή της «ταξικής συνέπειας» γενικά!
Στην πραγματικότητα η αληθινή πρακτική ενότητα δράσης της εργατικής τάξης είχε ανέκαθεν τρεις βασικές προϋποθέσεις:
Πρώτο: Την ανάδειξη όχι γενικά των προβλημάτων, αλλά συγκεκριμένων άμεσων απαντήσεων στα πιο ζωτικά προβλήματα και ανάγκες των εργαζομένων. Η ενότητα δράσης κρίνεται απ’ το τι θα πρέπει στο σύνολό της η εργατική τάξη να διεκδικεί απέναντι στην επίθεση που δέχεται. Με άλλα λόγια, η κοινή δράση περνά πρωτίστως μέσα από την ανάδειξη κοινών αιτημάτων, όχι μόνο άρνησης και αποτροπής, αλλά κυρίως προοπτικής και διεξόδου, μακριά από «μονόδρομους» και «τετελεσμένα».
Δεύτερο: Την πάλη όχι για οποιαδήποτε κοινά αιτήματα, όχι με βάση την όποια «μίνιμουμ συμφωνία», αλλά για κοινές άμεσες διεκδικήσεις που πρέπει να απαντούν απ’ την σκοπιά των πιο ζωτικών αναγκών της εργατικής τάξης στην «καρδιά» και την αιχμή των προβλημάτων. Αυτές οι διεκδικήσεις αποτελούν και τη μοναδική βάση πάνω στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί πρακτικά η ενότητα δράσης, τόσο στην κοινωνία, όσο και στην πολιτική, από την σκοπιά των πιο άμεσων συμφερόντων των εργαζομένων. Όλα τα άλλα είναι απλά αυταπάτες, ή προσχήματα για τα πολιτικά μαγειρεία των παρασκηνίων.
Τρίτο: Την ανάδειξη του οργανωμένου εργατικού και λαϊκού κινήματος – όχι της «πληθυντικής», «ταξικής», ή άλλης αριστεράς – σε προνομιακό χώρο οικοδόμησης της ενότητας δράσης. Κι αυτό γιατί είναι ο μοναδικός τρόπος ώστε να μπορέσει η κοινή δράση, η συσπείρωση, η συμμαχία να προωθήσει άμεσα και πρακτικά την οργάνωση πλατύτερων μαζών, να γίνει υπόθεση δική τους, ανεξάρτητα από ιδεολογικές προσκολλήσεις, πολιτικές δεσμεύσεις και εξαρτήσεις, ακόμη και απ’ τον ίδιο το δικομματισμό.
Η συγκρότηση του αναγκαίου ευρύτατου κοινωνικο-πολιτικού μετώπου της εργατικής τάξης – δίχως προνομιακούς εταίρους, νονούς και προξενήτρες, ούτε εκ προοιμίου αποκλεισμούς και στη βάση των πιο ζωτικών αιτημάτων και διεκδικήσεων της εργατικής τάξης – δεν συνιστά μόνο την απαραίτητη προϋπόθεση για την αλλαγή των συσχετισμών, αλλά και βασικό όρο αυτοτελούς παρουσίας και πολιτικής επιβίωσης για την αριστερά συνολικά. Κι αυτό είναι ένα στοίχημα που πρέπει πρώτα κάθε αριστερή δύναμη να κερδίσει απ’ τον εαυτό της.
ΕΜΠΡΟΣ, ΤΧ.8Ο, 2004
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου