Η Ισπανία σε αχαρτογράφητα νερά…

Η παραίτηση του πρωθυπουργού Ραχόι για παράνομες κομματικές χορηγίες από επιχειρηματικούς κύκλους, συνιστά κάτι πρωτοφανές για τα πολιτικά χρονικά της μετά Φράνκο εποχής. Κι αποτελεί μονάχα την κορυφή του παγόβουνου. Δηλαδή ενός ολόκληρου κυκλώματος διαφθοράς και πολιτικής εξαγοράς, το οποίο είναι σίγουρο ότι δεν ξεκινά κι ούτε τελειώνει με τον Ραχόι και το κόμμα του.

Θυμηθείτε την περίπτωση Πάμπλο Ιγκλέσιας του Ποδέμος. Λίγο πριν ξεσπάσει το πολιτικό σκάνδαλο με την ανακοίνωση των ποινών φυλάκισης στον κεντρικό ταμεία Λουίς Μπαρσενάς του Λαϊκού Κόμματος. Ο ομοϊδεάτης του Τσίπρα βρέθηκε να έχει αγοράσει εξοχική βίλα με υπέρογκο δάνειο από τράπεζα. Το ερώτημα βέβαια που προέκυψε δεν είναι το παράνομο της όλης συναλλαγής, αλλά το πώς μπόρεσε να επωφεληθεί από ένα τέτοιο δάνειο κάποιος με το μισθό ενός απλού λέκτορα των πολιτικών επιστημών.

Ποια ήταν τα εχέγγυα δανεισμού ενός τόσο υπέρογκου ποσού για τα εισοδηματικά δεδομένα του εν λόγω κυρίου; Προφανώς το γεγονός ότι ήταν και δυστυχώς παραμένει ηγέτης του Ποδέμος. Και φυσικά η πεισματική άρνηση του ιδίου, αλλά και της αυλής του, να θέσει θέμα εξόδου από την ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση για την Ισπανία. Πρόκειται δηλαδή για μια ακόμη περίπτωση Τσίπρα.

Εξασφαλίζοντας λοιπόν το καθεστώς της ευρωϋποτέλειας ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κανενός είδους σοβαρή αντιπολίτευση εναντίον του, προχώρησε σε μια επιχείρηση «καθαρά χέρια». Με άλλα λόγια σε μια «κάθαρση» του πολιτικού σκηνικού, αξιοποιώντας τις δικαστικές διώξεις εναντίον του Λαϊκού Κόμματος.

Ο πρώην ταμίας του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος της Ισπανίας έλαβε ποινή φυλάκισης 33 ετών για ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς της χώρας. Το Ανώτατο Δικαστήριο στη Μαδρίτη καταδίκασε τον Λουίς Μπαρσενάς για είσπραξη δωροδοκιών υπέρ του κόμματός του, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και φορολογικά κακουργήματα.

Η υπόθεση επικεντρώθηκε σε ένα μυστικό ταμείο προεκλογικής καμπάνιας το οποίο διαχειρίστηκε το Λαϊκό Κόμμα από το 1999 έως το 2005. Ο Barcenas ήταν μεταξύ 29 κομματικών στελεχών και επιχειρηματιών που καταδικάστηκαν για τη δωροδοκία προκειμένου να υπογραφούν χαριστικές συμβάσεις δημόσιων έργων.

Άλλες περιπτώσεις εκκρεμούν - κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω διώξεις εναντίον του κυβερνώντος κόμματος. Η πέτρα του σκανδάλου, ο επιχειρηματίας Francisco Correa, καταδικάστηκε σε 51 χρόνια φυλάκισης. Η γερμανική μετάφραση του ονόματός του, Gurtel, έγινε συνώνυμο της διαφθοράς.

Το 2017, ο εισαγγελέας κατά της διαφθοράς που ήταν αρμόδιος για τη διερεύνηση της υπόθεσης Gurtel παραιτήθηκε μετά την εμφάνισή του ότι κατείχε ποσοστό 25% σε μια offshore εταιρεία στον Παναμά. Στην Ελλάδα το γεγονός ότι το 37% των offshore εταιρειών των Panama Papers είναι ελληνικών συμφερόντων δεν έκανε κανέναν να ιδρώσει, ή να ξεκινήσει έστω μια στοιχειώδη έρευνα.

Η υπόθεση είναι ακόμη ανοιχτή και πολλοί εκτιμούν ότι ούτε ο ίδιος ο Ραχόι δεν πρόκειται να γλυτώσει την καταδίκη. Έτσι ή αλλιώς ολόκληρο το Λαϊκό Κόμμα τελεί υπό αναγκαστική εκκαθάριση και δικαστική έρευνα για λόγους πολιτικής διαφθοράς.

Με την υπόθεση αυτή γκρεμίζεται ο στυλοβάτης της εντιμότητας, όπως πλασαριζόταν το Λαϊκό Κόμμα από την εποχή του Χοσέ Μαρία Αθνάρ. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, την εποχή που η Ισπανία ετοιμαζόταν να εισέλθει στο μπουντρούμι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ξέσπασε ένα ανάλογο σκάνδαλο του τότε κυβερνώντος κόμματος υπό την πρωθυπουργία του Φελίπε Γκονζάλες.

Οι πιο σοβαρές καταγγελίες για διαφθορά εναντίον του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος του Γκονζάλες τότε ήταν ότι χρηματοδοτήθηκε παράνομα πριν από τις τελευταίες γενικές εκλογές του 1989 με εκατομμύρια πεσέτες από μεγάλες επιχειρήσεις και τράπεζες.

Το σκάνδαλο αυτό έμεινε γνωστό ως υπόθεση Filesa, από την εταιρεία που συγκέντρωνε κεφάλαια υπέρ των σοσιαλιστών με αντάλλαγμα προσοδοφόρα συμβόλαια και άλλες εξυπηρετήσεις στις επιχειρήσεις και τις τράπεζες προκειμένου να εμφανίζουν πλαστά βιβλία και ισολογισμούς. Το σκάνδαλο αυτό συνέτριψε το σοσιαλιστικό κόμμα και επέτρεψε να αναδυθεί το άστρο του Αθνάρ, ο οποίος εμφανίστηκε ως αδέκαστος και αδιάφθορος πολιτικός. Παραμύθια της Χαλιμάς.

Σήμερα, το κατεστημένο στην Ισπανία επιχειρεί να ξεφορτωθεί το Λαϊκό Κόμμα με ανάλογο τρόπο. Ο Ραχόι και το κόμμα του για την Ισπανία έχει ταυτιστεί χρόνια τώρα με την διαφθορά, την απάτη και τη δωροδοκία. Η Ισπανία εισήλθε στον ευρωπαϊκό μηχανισμό λόγω κυρίως των τραπεζικών ταμιευτηρίων που χρεοκόπησαν, αφού λεηλατηθεί κυριολεκτικά από το κυβερνών κόμμα του κ. Ραχόι.

Οι Ισπανοί μπήκαν στην φυλακή του ευρωμηχανισμού, για να μην πάνε φυλακή οι κυβερνώντες του κι αυτοί που τον έχωσαν στο μπουντρούμι του ευρώ. Μόνο και μόνο για να συγκαλυφθεί το σκάνδαλο, η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος κατέφυγε στο ευρωπαϊκό μηχανισμό δανεισμού με όλα τα συνεπακόλουθα για την Ισπανική οικονομία και κυρίως τους εργαζομένους.

Η συμπεριφορά του Ραχόι απέναντι στην Καταλονία ήταν η χαριστική βολή για τον ίδιο και το κόμμα του. Δεν είναι τυχαίο πώς αμέσως μετά την παραίτηση Ραχόι η νέα κυβέρνηση της Καταλονίας ορκίστηκε το Σάββατο, θέτοντας τέρμα αυτομάτως στην κυριαρχία της Μαδρίτης στην περιοχή. Δεδομένου ότι ο νέος ηγέτης Quim Torra, ένας στενός βοηθός του πρώην πρωθυπουργού της Καταλονίας Carles Puigdemont, καθώς ανέλαβε καθήκοντα, ορκίστηκε να πιέσει περαιτέρω για ανεξαρτησία.

Τώρα καλείται να βγάλει το φίδι από την τρύπα ο έτερος Καπαδόκης του Μαριάνο Ραχόι. Ο Ισπανός Σοσιαλιστής Pedro Sánchez ορκίστηκε νέος πρωθυπουργός της χώρας από τον βασιλιά Φελίπε μετά την παραίτηση του Mariano Rajoy. Ο Sánchez, δηλώνει άθεος και έδωσε τον όρκο για να προστατεύσει το σύνταγμα χωρίς Βίβλο ή σταυρό – κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της Ισπανίας.

Σχεδιάζει να μείνει τα υπόλοιπα δύο χρόνια της κοινοβουλευτικής περιόδου με την στήριξη έξι άλλων κομμάτων της Ισπανικής βουλής. Ανάμεσα σ’ αυτά και οι αποσχιστικές δυνάμεις της Καταλονίας και των Βάσκων. Ως νέος πρωθυπουργός της Ισπανίας, του οποίου το κόμμα έχει μόνο το ένα τέταρτο των εδρών στο κοινοβούλιο, πρέπει τώρα να αποφασίσει ποιος θα συμπεριληφθεί στο υπουργικό συμβούλιο του και αναμένεται να τους κατονομάσει την επόμενη εβδομάδα.

Το καζάνι όμως βράζει και ολόκληρο το πολιτικό σύστημα της Ισπανίας είναι υπό κατάρρευση. Οι αποσχιστικές τάσεις είναι σίγουρο ότι θα δυναμώσουν. Όχι μόνο στην Καταλονία, αλλά και στην Βασκία. Και φυσικά μαζί τους και η λαϊκή δυσαρέσκεια. Πώς μπορεί να γλυτώσει η Ισπανία την κατάρρευση; Πώς θα αποφύγει το διαμελισμό; Με την ισχύ των όπλων;

Το βασικό μέλημα του νέου σοσιαλιστή πρωθυπουργού είναι να αποσυνδέσει το σκάνδαλο διαφθοράς και δωροδοκίας του Λαϊκού Κόμματος από τις πολιτικές της ευρωζώνης. Και κυρίως από τις πολιτικές ιδιωτικοποιήσεων και ανοίγματος των αγορών, οι οποίες επέτρεψαν στην διαπλοκή να πάρει διαστάσεις πρωτόγνωρες. Το πώς θα το κατορθώσει είναι νομίζω ένα ερώτημα που δεν έχει απάντηση για τον νέο πρωθυπουργό. Όπως δεν είχε και για τον προηγούμενο.

Η Ισπανία καταρρέει. Καταρρέει οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και εθνικά. Η παραμονή της στην ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση θα την οδηγήσει αναγκαστικά στην πιο άτακτη κατάρρευση που έχει βιώσει ποτέ στην ιστορία της. Σε αποσχιστικές κινήσεις που θα προκαλέσουν αναγκαστικά εμφυλίους και αναταραχές που ποτέ πριν η Ισπανία δεν έχει βιώσει σε τέτοιο βαθμό.

Εντός ευρώ και ΕΕ είναι αδύνατον να αλλάξει ρώτα και να γλυτώσει από αυτή την κατάρρευση. Μόνο να την καθυστερήσει μπορεί με μεθόδους που θα προσιδιάζουν όλο και περισσότερο στην εποχή του Φράνκο. Όπως άλλωστε έδειξε και το πρόσφατο παράδειγμα με την επέμβαση της Μαδρίτης στην Καταλονία.

Το στοίχημα της Ισπανίας ώστε να ξεφύγει από μια κατάσταση που θα την αφήσει υπό κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό, εθνικό κατακερματισμό και διάλυση, συνδέεται πρωταρχικά από ένα και μόνο γεγονός: θα υπάρξει ένα αυθεντικό λαϊκό πολιτικό κίνημα, που θα κινητοποιήσει «από τα κάτω» την Ισπανική κοινωνία, θα αναδείξει μια νέου τύπου εθνική δημοκρατική ενότητα και θα θέσει την έξοδο από το ευρώ και την ΕΕ ως κυρίαρχο στόχο της αναγκαίας εθνικής, κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης υπέρ των πολλών και της δημοκρατίας;

Όσο η Ισπανική κοινωνία και πολιτική δεν απαντά θετικά σ’ αυτό το ερώτημα, τόσο η κατάρρευση θα γενικεύεται και θα παίρνει όλο και πιο επικίνδυνες διαστάσεις για τη χώρα και το λαό της.