Όταν ο φασισμός βγαίνει περίπατο στις ρούγες του διαδιακτύου

Ο κ. Μάνδρος μας τίμησε με δεύτερο σχόλιο το οποίο και επισυνάπτω:

Αθήνα, 6 Σεπτεμβρίου 2011

Ψυχραιμία, κ. Καζάκη. Πολλή φόρα πήρατε. Στ’ αλήθεια “διαβάσατε” όλα αυτά τα φοβερά και τρομερά στο παραπάνω σχόλιό μου; Θαυμάζω τη διορατικότητά σας. Κι ανάμεσα στις λίγες εκείνες γραμμές ανακαλύψατε πράγματι πως είμαι φασίστας, ανιστόρητος, άκρως αντιδραστικός και ηλίθιος; Μα τότε δεν είστε ένας απλός αρθρογράφος-οικονομολόγος, αλλά ο “ετάζων νεφρούς και καρδίας”. Mea culpa, λοιπόν, η αποστολή του σχολίου μου. Σας περίμενα πιο σοβαρό…

Σας ευχαριστώ πάντως πολύ για τον χαρακτηρισμό των απόψεών μου ως φασιστικών ή έστω νεοφασιστικών. Τόσα χρόνια δεν είχα καταλάβει τι ήμουν και τώρα, χάρη σ' εσάς, είδα επιτέλους το φως το αληθινό. Αλλά ακόμα πιο πολύ σας ευχαριστώ για την προσφορά δωρεάν ψυχιατρικών υπηρεσιών εκ μέρους εκλεκτών επιστημόνων του κόμματός σας. Γιατί όχι; Εξ όνυχος τον λέοντα... Υπήρξαν κι άλλοι, μάλλον πρώην πολιτικοί σας συγγενείς, στο πρόσφατο παρελθόν που έκλειναν τους διαφωνούντες σε ψυχιατρεία. Εκείνους τους έπαιρνε. Αλλά κι εσείς που δεν σας παίρνει, δεν έχετε βλέπω καμιά αναστολή για απρόκλητες επιθέσεις ad hominem και "δολοφονίες χαρακτήρος" -- έτσι δεν λέγεται η ηθική εκτέλεση του διαφωνούντος; Εγώ πάντως, αν και δεν σας αξίζει, θα σας αντιμετωπίσω ως "γνωστικό" σ’ αυτή την απάντησή μου, παρά τον παραληρηματικό χαρακτήρα του κειμένου σας και τις σοβαρές αμφιβολίες που έχω πια για την αντιληπτική σας ικανότητα.

Είναι εντυπωσιακό ότι ένα απλό σχόλιό μου με αφορμή μια έκφραση που χρησιμοποιήσατε -- "Μόνο οι λαοί μπορούν να επιφέρουν την κατάρρευση του κυρίαρχου συστήματος" – την οποία θεωρώ καθαρή παραπλανητική ανοησία, προκάλεσε αυτή τη λυσσαλέα επίθεσή σας εναντίον μου, θεωρώντας μάλιστα πως το "συγκεκριμένο κείμενο θέτει ένα ζήτημα το οποίο χρήζει άμεσης απάντησης γιατί μας οδηγεί σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια". Εδώ όμως τίθεται ένα πολύ σoβαρό ζήτημα λογικής συνέπειας για σας: Αφού πρόκειται για ένα κείμενο γραμμένο από κάποιον που κατ' εσάς χρήζει (δωρεάν) επαμικής ψυχιατρικής περίθαλψης, πώς είναι δυνατόν να έχει τόσο επικίνδυνη σημασία; Και από πότε οι "γνωστικοί" σαν εσάς καταδέχονται να συνδιαλέγονται, έστω καταγγελτικά, με "τρελούς" σαν εμένα;

Γι’ αυτό αναρωτιέμαι τι πραγματικά σας παρακίνησε να με κάνετε πρωτοσέλιδο και να με κατακεραυνώσετε για όλα αυτά τα φοβερά πράγματα που δεν ήξερα ότι είμαι. Αν δεν ήταν μια παρόρμηση της στιγμής ή μια ιερή ιδεολογική αγανάκτηση (επικίνδυνα αυτά τα πράγματα για έναν επίδοξο “ηγέτη”), τί ήταν; Μήπως, λέω μήπως, ήταν μια καλή ευκαιρία για λίγο λαϊκισμό, για λίγο θώπευμα παλαιο-αριστερών αυτιών, για λίγη επίδειξη πολιτικής θεωρητικολογίας  στο κοινό του blog σας, που ίσως έχει αρχίσει να κουράζεται από την πολλή οικονομολογία; Άραγε, μήπως ήταν μια υποβόσκουσα παράνοια ότι τάχα με έβαλε η "αστυνομικη ελιτ" του καθεστώτος να σας υπονομεύσω -- όπως ακριβώς επισημαίνει τόσο βαθυστόχαστα ένας πολύ… οξυδερκής αναγνώστης σας; Ή μήπως τελικά ο νέος ρόλος του αρχηγού κόμματος, που αναθέσατε στον εαυτό σας, είναι αυτό που σας παρακίνησε να δείτε πάνω μου έναν ιδεολογικό δαίμονα, που με ένα σκληρό πολιτικό ξόρκι εξαποστείλατε στο πυρ το εξώτερο προς τέρψη και ιδεολογική τόνωση των οπαδών σας; Όχι, κ. Καζάκη, δυστυχώς για σας δεν είσθε ένας νέος Λένιν…

Όσο για την ουσία του σχολίου μου, πουθενά δεν ταύτισα καρμπονάρους, γιακωβίνους και μπολσεβίκους με τους ναζί. Ούτε το πιστεύω άλλωστε. Παρέθεσα απλώς, χωρίς καμιά αξιολογητική πρόθεση, μερικά ιστορικά παραδείγματα επίδοξων πολιτικών ελίτ που με τη δράση τους ανέτρεψαν προηγούμενες ελίτ -- με τραγικά μάλιστα αποτελέσματα στην περίπτωση των τελευταίων δύο. Οι ναζί συνέβησαν κι αυτοί στην Ιστορία και συνάρπασαν μέχρι θανάτου μάλιστα τον γερμανικό λαό και όχι μόνο. Και είχαν κι αυτοί θεοποιήσει τον “λαό”, όπως εσείς, κ. Καζάκη. Τώρα το ποιός είναι ανιστόρητος και εμπαθής, όπως με κατηγορείτε, ε, αυτό ας το κρίνουν οι αναγνώστες διαβάζοντας τα προηγούμενα δύο κείμενα κι ετούτο. Εξαπολύοντας εναντίον μου μύδρους και μειωτικούς χαρακτηρισμούς σε κάθε σχεδόν παράγραφο (μια πρόχειρη ανθολόγηση από το κείμενο σας: νεοφασιστική, περιθώριο, υπόκοσμος, διαστρέβλωση της ιστορίας, παντελώς απλουστευτική, αντιστόρητη, άκρως αντιδραστική, τουλάχιστον ηλίθιο κ.ά. πολλά) δεν νομίζω πως αποτελείτε παράδειγμα αντικειμενικότητας, ψυχραιμίας και έλλειψης εμπάθειας. Όσο για την ιστορικότητα της σκέψης σας, το κείμενό σας μάλλον θυμίζει αναμάσημα δημοσιογραφικών κλισέ περί Ιστορίας. Πάντως τα επαναλαμβάνετε με πάθος…

Και δεν υποστήριξα πουθενά στο σχόλιό μου πως οι επαναστάσεις δεν περιλαμβάνουν τις μάζες. Κάθε άλλο. Αλλά για να είναι πραγματικές επαναστάσεις, κι όχι απλώς εξεγέρσεις ή κοινωνικοπολιτικό χάος και διάλυση κοινωνιών, χρειάζονται καθοδήγηση, κεφάλι, ηγεσία. Κι αυτός είναι ο ρόλος των επίδοξων ελίτ -- προς το καλό ή το κακό. Στο σχόλιό μου υποστηρίζω με σαφήνεια πως "υποκείμενα της Ιστορίας, άρα και ανατροπείς σαθρών συστημάτων, είναι μόνο οι συνειδητές πολιτικές ομάδες εξουσίας που συγκρούονται μέχρι θανάτου με τις κυρίαρχες ελίτ επιδιώκοντας να τις διαδεχτούν και να υποκαταστήσουν τα παλαιά κοσμοθεωρήματα με τα δικά τους". Μια απλή προσφυγή σας στον κοινό νου θα σας έλεγε πως “σαθρά συστήματα” σημαίνει σαπισμένα καθεστώτα, διεφθαρμένες ελίτ, πολιτικοκοινωνικά συστήματα που αντιμάχονται και ποδοπατούν τις μεγάλες μάζες. Οι επαναστάσεις και οι επαναστατικές ελίτ δεν έρχονται από το πουθενά ούτε συμβαίνουν άνευ λόγου και αιτίας. Χρειάζονται και οι “αντικειμενικές συνθήκες”.

Αυτό το παραδέχεστε ανάστροφα κι εσείς: “…καμιά ομάδα, καμιά οργάνωση, κανένα κόμμα, ή κίνημα που διεκδικούσε την καθεστωτική ανατροπή δεν κέρδισε έστω προσωρινά την εξουσία, χωρίς να έχει εκφράσει άμεσα και πρακτικά την μεγάλη πλειονότητα του λαού, ή έστω δεν είχε κερδίσει την έμπρακτη συμπάθειά της. Κανένας συνωμότης δεν κατάχτησε ποτέ την εξουσία χωρίς να έχει κερδίσει επάξια και έμπρακτα την ηγεμονία του λαού”. Ακριβώς. Οι επίδοξες πολιτικές ελίτ είναι ο νους που κατευθύνει τις μάζες (επαναλαμβάνω, προς το καλό ή το κακό) -- και φυσικά δεν μπορεί να τις οδηγήσει μακριά από εκεί που οι ίδιες είναι σε θέση να πάνε τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. Χωρίς όμως αυτό τον πολιτικό νού, οι μάζες δεν πάνε πουθενά. Κάθονται μέσα στην έρημο και λατρεύουν “χρυσούς μόσχους”. Όσο για τη λατρεία του Ήρωα, του Ηγέτη, του Φύρερ, που αναφέρετε, κ. Καζάκη, εγώ θα πρόσθετα και τη λατρεία του Αυτοκράτορα των γιακωβίνων, ακόμα και του Πατερούλη των μπολσεβίκων και άλλων πολλών. Βλέπετε, η ιστορία δεν κάνει εξαιρέσεις για κανένα ούτε υπάρχει εύκολη εξήγηση για το φαινόμενο του Ηγέτη.

Και από πού ώς πού βγάλατε το συμπέρασμα πως οι επαναστατικές ελίτ, στις οποίες αναφέρομαι, είναι οι διεφθαρμένες ελίτ που ύστερα από κάποια χρόνια διαδέχονται τις πρώτες; Υπάρχει ακμή και παρακμή σε όλα τα φαινόμενα, αγαπητέ μου. Υπάρχουν νεανικές και σφριγηλές ελίτ που τις ευνοούν οι “αντικειμενικές συνθήκες” και υπάρχουν γηραλέες και διεφθαρμένες ελίτ που οδεύουν προς την έξοδο ή την καρμανιόλα. Τί σχέση έχουν οι 200 - 300 μπολσεβίκοι που διέλυσαν πραξικοπηματικά, ναι πραξικοπηματικά, την εξουσία του Κερένσκυ, με τη μεταγενέστερη νομενκλατούρα του ΚΚΣΕ; Τί σχέση έχουν οι γιακωβίνοι του Μαρά και του Ροβεσπιέρου, με την αριστοκρατία του Ναπολέοντα ή με τους σημερινούς τραπεζίτες και κερδοσκόπους;  Σκόπιμα ανακατεύετε πράγματα που έγραψα με δικές σας σκέψεις, ψευδολογίες και φαντασιώσεις για να φτιάξετε έναν αχταρμά με πολύ ψευδο-ριζοσπαστισμό και ουσία μηδέν. Αν δεν με είχατε προσβάλει προσωπικά με το γραφτό σας, δεν θα είχα ούτε από μακριά ασχοληθεί μ’ ένα τέτοιο φτηνιάρικο και χυδαίο κείμενο. Γιατί, ναι, εσείς κι εγώ πράγματι “ανήκουμε σε άλλους κόσμους” και δεν θέλω να έχω καμιά σχέση με τον αρρωστημένο μανιχαϊκό κόσμο κακίας, καχυποψίας, παράνοιας και διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, στον οποίο αποκαλύψατε με το κείμενό σας ότι κατοικοεδρεύετε.

Δεν ασχολούμαι καθόλου με τη θεωρητική “επιχειρηματολογία” σας, πρώτον, γιατί δεν με αφορά (εσείς τα βγάλατε απ’ το κεφάλι σας) και, δεύτερον, γιατί δεν έχω καμιά διάθεση να σχολιάσω ανοησίες και ψευδο-πολιτικούς μυστικισμούς.

Μάλλον, λοιπόν, το θεωρητικό σας πόνημα, κ. Καζάκη, είναι απλώς μια σκιαμαχία με τα προσωπικά σας φαντάσματα. Υποψιάζομαι πως άθελά μου έθιξα βαθιά θρησκευτικά σας πιστεύω -- αμφισβήτησα την  ύπαρξη του "Αγίου Λαού" στον οποίο με τόσο πάθος δείχνετε να πιστεύετε. Και ποιός ξέρει ποιά άλλα εξαπτέρυγα της πολιτικής σας καταγωγής. Απολογούμαι, αλλά διατηρώ το δικαίωμα να θεωρώ πως η λέξη "λαός" περιγράφει συγκεκριμένα κοινωνιολογικά φαινόμενα και μεγέθη και όχι επαναστατικά ιδεολογήματα του 18ου και του 19ου αιώνα ή θεολογικού τύπου καταφύγια μιας ιδεοληπτικής δήθεν αριστεράς του 21ου. Απολογούμαι όμως και για έναν ακόμα λόγο: Γιατί παρασύρθηκα από την αρκετά διαυγή οικονομική σας ανάλυση και άθελά μου σας παρέσυρα σε χώρους όπου φανερά δεν έχετε ανάλογη… δεξιότητα (το λέω όσο μπορώ πιο ευγενικά).

Και μια και αποδείξατε πως είσθε ανάγωγος και ιταμός δηλώνοντας στο τέλος "…να με συγχωρείται (sic) αλλά να μου λείπουν τέτοιοι αναγνώστες", δηλαδή εγώ και άλλα παρόμοια μ’ εμένα φασιστικά καθάρματα, δεν θα σας χαλάσω το χατήρι. Χάρισμά σας οι οικονομικές σας αναλύσεις. Και να θυμάστε, δεν σας επιτέθηκα πρώτος εγώ. Ούτε έβγαλα εγώ τη γλώσσα (ή έστω τη γραφίδα) μου περίπατο… Απλώς έκανα ένα σχόλιο όπου βασικά συμφωνούσα με την οικονομική σας ανάλυση και προσπάθησα να θίξω κάποιες πολιτικές της διαστάσεις. Αλλά δεν αξίζει να ασχοληθώ άλλο πια με έναν κοινό συκοφάντη που παραπατάει σε ένα θλιβερό τριπάκι εξουσίας…

Σπύρος Μάνδρος

Κατόπιν τούτου, μου έστειλε και το εξής προσωπικό email:

κ. Καζάκη,

Προσπαθώντας να στείλω μιαν απάντηση στο προσβλητικό και συκοφαντικό για μένα κείμενό σας "Η άρνηση του λαού οδηγεί αναγκαστικά στον φασισμό!", διαπίστωσα πως με έχετε αποκλείσει από τις δημοσιεύσεις. Συγχαρητήρια, αγαπητέ μου, για το ήθος σας! Παρά τις μεγάλες κουβέντες σας για δημοκρατία και άλλα ηχηρά παρόμοια, φανερά δεν αντέχετε τον δημόσιο διάλογο. Το μόνο που σας ενδιαφέρει είναι ν' ακούτε μόνο τη δική σας "ηγετική" φωνή και τα χειροκροτήματα των αφελών που σας θεωρούν ακόμα σοβαρό, καταπνίγοντας τη φωνή όσων αδικείτε και υβρίζετε. Δεν είσθε μόνο εμπαθής, υβριστής και συκοφάντης, είσθε και δειλός.

Αφού, λοιπόν, δεν αντέχετε τον δημόσιο αντίλογο, σας στέλνω συνημμένα την απάντησή μου για να τη δείτε μόνος σας στα κρυφά, μήπως και ντραπείτε λιγάκι. Γιατί ακόμα δεν ξέρω αν το κίνητρό σας ήταν ιδεοληψία, βλακεία, σύγχυση φρενών ή απλώς πολιτική κουτοπονηριά. Όπως και να'χει, είσθε πολύ λίγος, κύριε. Αν έχετε αυτά που πρέπει να έχει κάθε άντρας στο παντελόνι του, δημοσιεύστε την απάντηση.

Σπύρος Μάνδρος

Προσωπικά με τιμά ιδιαίτερα αυτό το «ξέσπασμα» του εν λόγω κυρίου. Το ποιος γράφει παραληρηματικά κείμενα, ας το κρίνει ο αναγνώστης. Εγώ απλά έχω να πω τα εξής και δεν ασχολούμαι άλλο με το όλο θέμα:

Πρώτο: Το δικό μου κείμενο δεν ασχολήθηκε με τον εν λόγω κύριο, αλλά με τις απόψεις που διατύπωσε επισημαίνοντας τα αυτονόητα για οποιονδήποτε έχει στοιχειώδη ιστορική μόρφωση και δημοκρατικά αισθήματα. Προφανώς ο εν λόγω κύριος στερείται και τα δύο.

Δεύτερο: Ο εν λόγω κύριος πειράχθηκε ενδεχομένως από τα ειρωνικά μου σχόλια. Ξύδι. Και μάλιστα μπόλικο. Όταν γράφεις σχόλια με μπλαζέ υφάκι και αφ’ υψηλού παρατηρήσεις, όταν δεν ξέρεις την μαύρη σου την τύφλα, τότε θα πρέπει να περιμένεις τα ανάλογα. Απ’ ότι φαίνεται υπολόγιζε ότι δεν πρόκειται να απαντήσω και την πάτησε. Δυστυχώς έτσι έχουν τα πράγματα.

Τρίτο: Διαγωνισμό ιστορικής, οικονομικής, ή πολιτικής γνώσης δεν πρόκειται να κάνω με κανέναν. Πολύ περισσότερο με τον κ. Μάνδρο, ο οποίος φαίνεται να μην γνωρίζει ούτε τα στοιχειώδη. Άλλωστε τι διάλογο να ανοίξω για ποιο θέμα; Καλύτερα συνδιαλέγεσαι με ένα ντουβάρι παρά με κάποιον που στέλνει τέσσερεις σελίδες «απάντηση» με κοσμητικά επίθετα για το πρόσωπό σου. Και για να ικανοποιήσει τον πληγωμένο (ανύπαρκτο) αντρισμό του επινοεί ένα σενάριο καταδίωξης για να στείλει ένα ακόμη θαυμάσιο email. Μετά o κύριος αυτός θεωρεί ότι δεν χρήζει ψυχιατρικής βοήθειας.

Τέταρτο: Το όλο συμβάν τελειώνει εδώ. Το λάθος είναι δικό μου γιατί απάντησα σε σχόλιο, ενώ έχω σαν αρχή να μην το κάνω. Το έκανα, όχι βέβαια για να απαντήσω σε κάποιον ασήμαντο σαν τον κ. Μάνδρο, αλλά για να ανοίξω ένα σοβαρό ζήτημα που εμφανίζεται ως υποτιθέμενη κριτική στην στάση και την συμπεριφορά του λαού, αλλά περνά βαθύτατα αντιδραστικές απόψεις και θέσεις. Και δυστυχώς απ’ ότι έχω διαπιστώσει έχει παρασύρει και ορισμένους αξιόλογους κατά τ’ άλλα ανθρώπους, διανοητές και αγωνιστές. Αυτό το τελευταίο δεν αφορά βέβαια τον κ. Μάνδρο, για τον οποίο η προσφορά μας για ψυχιατρική βοήθεια ισχύει.

Δημήτρης Καζάκης

ΥΓ: Όσο για τα γιαλαντζί αντριλίκια σας κ. Μάνδρο στους δύστυχους οικείους σας κι εκεί που περνάνε. Όχι πάντως σε μένα.