Ένας διάλογος χωρίς αντίκρυσμα...

Κυκλοφόρησε ένα κείμενο που εμφανίζεται ως απάντηση στο κείμενο του Δ. Καζάκη «Στην παγκόσμια κρίση υπάρχει μόνο παγκόσμια λύση;» Το παραθέτουμε ολόκληρο μαζί με την δική μας ανταπάντηση.



Κε Καζάκη,

Μελέτησα με ιδιαίτερη προσοχή την ανάλυσή σας καθώς το ερώτημα που θέτετε είναι εξαιρετικά σοβαρό και με απασχολεί κι εμένα, όπως και τους περισσότερους συνανθρώπους μας, πάρα πολύ.
Επιτρέψτε μου, με βάση τα λεγόμενά σας, να φωτίσω μια πιθανά άλλη, διαφορετική οπτική του ιδίου προβληματισμού.
Όπως αναφέρετε στο ξεκίνημα του κειμένου σας, οι αναλύσεις που διακινούνται παρουσιάζουν την παρούσα κρίση ως παγκόσμια, ως κρίση πέρα από εθνικά σύνορα και μάλιστα «συστημική».
Κατ αρχάς, αν θυμάμαι καλά, η οικονομική αυτή κρίση, είχε αρχικά εστιαστεί στους κακομαθημένους καλοπερασάκηδες Έλληνες, μιας και δεν είχε «αγγίξει» αισθητά ακόμα άλλους λαούς.
Στην πορεία και την εξέλιξη των αδιέξοδων και αναποτελεσματικών μέτρων που πάρθηκαν από τις ντόπιες ανίκανες κυβερνήσεις, την εμπλοκή του ΔΝΤ, την επέκταση της κρίσης σε γειτονικές και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες κλπ άρχισε να γίνεται «ηλίου φαεινότερο» ότι αυτή η κρίση δεν είναι ούτε τοπική υπόθεση αλλά ούτε απλή και διαχειρίσιμη εύκολα.
Για εσάς δεν είναι ολοφάνερο δηλαδή ότι η κρίση αυτή είναι παγκόσμια;
Και εάν η απάντησή σας είναι καταφατική, όπως υποθέτω, τότε πως σε ένα παγκόσμιο πρόβλημα η λύση μπορεί, όπως εκτιμάτε, να έρθει μέσα από τις εθνικές οικονομίες;
Αν υποθέσουμε για παράδειγμα, ότι εξαφανίζονται τα αποθέματα πετρελαίου από τον πλανήτη και μια μόνο χώρα διαθέτει, ως δια μαγείας, την ποσότητα που χρειάζεται… τι νομίζεται ότι θα συμβεί το επόμενο διάστημα με τα δισεκατομμύρια των υπολοίπων ανθρώπων που θα το έχουν και αυτοί ανάγκη;
Η νοημοσύνη μου πιθανόν να μην με βοηθά στο να το κατανοήσω.
Υποθέτοντας δηλ., για να προχωρήσω τη σκέψη μου, ότι ως δια μαγείας, η ταλαίπωρη αυτή χώρα απαλλάσσεται εντελώς από το κακό που τη βρήκε, δεν χρωστάει σε κανέναν και η κρίση είναι παρελθόν, για πόσο χρονικό διάστημα νομίζεται θα μπορούσε να είναι υγιής και αυτάρκης, όταν ο περιβάλλον κόσμος, τα άλλα κράτη θα συνέχιζαν να μαστίζονται από οικονομική κρίση και ύφεση;;
Ξεχνάτε τους οικονομικούς μετανάστες;
Γιατί ξεσπιτώνονται; Πάνε απελπισμένοι προφανώς στους τόπους που ελπίζουν ότι μπορεί να λύσουν τα οικονομικά τους προβλήματα… και τα οικονομικά προβλήματα διαιωνίζονται και μεταφέρονται από τόπο σε τόπο δυσκολεύοντας όλο και περισσότερο τις ζωές των απλών και αδικημένων συνανθρώπων μας.
Μήπως η ρίζα που γεννά το πρόβλημα βρίσκεται αλλού;
Κε Καζάκη, σίγουρα τα πράγματα δεν είναι απλά, μα καθώς τυχαίνει να μην είμαι οικονομολόγος εξηγήστε μου σας παρακαλώ τι ακριβώς εννοείται όταν λέτε «η σημερινή παγκόσμια κρίση γεννήθηκε από την υπερσυσσώρευση χρηματικού κεφαλαίου διεθνώς».
Το χρηματικό κεφάλαιο είναι κάτι το χειροπιαστό, κάτι το υπαρκτό ή είναι λογιστικά νούμερα στους υπολογιστές;
Το χρήμα αυτό καθεαυτό, είναι ένας φυσικός πόρος που συσσωρεύτηκε «κάπου» και δεν μπορεί να επενδυθεί – χρησιμοποιηθεί;
Η έννοια του κέρδους είναι μια έννοια που προκύπτει από τη γνώση μας για το φυσικό κόσμο, οπότε γίνεται αυτόματα και ανθρώπινη αξία ή είναι μια έννοια καθαρά κατασκευασμένη στα μυαλά της καπιταλιστικής ελίτ και των ιδιοκτητών του παγκόσμιου χρήματος;
Κατανοώ, όσο μπορώ, τους οικονομικούς όρους, μιας και δεχόμαστε όλοι καταιγισμό από τέτοιους καθημερινά, αλλά μήπως τελικά αυτοί οι όροι και οι οικονομικές έννοιες, μας εγκλωβίζουν στην περιορισμένη τους και ασύμβατη με τις πραγματικές ανθρώπινες ανάγκες οπτική και μετά ψάχνουμε πόρτα να βγούμε και δεν βρίσκουμε;
Οι διαπιστώσεις σας σχετικά με το μονοπώλιο του χρήματος και την τυφλή εκμετάλλευση και αδικία που προκαλεί σε όλη την ανθρωπότητα με βρίσκει απόλυτα σύμφωνο, το ίδιο και το γεγονός ότι «από τέτοιες σοβαρές παγκόσμιες κρίσεις κλονίζεται συθέμελα ολόκληρη η εσωτερική αρχιτεκτονική του κεφαλαιοκρατικού συστήματος, ολόκληρη η κοινωνική του διάρθρωση».
Και ενώ λέτε ότι «το ίδιο το σύστημα εξωθείται – χωρίς καν να το θέλει – σε μια ολοκληρωτική μεταβολή της εσωτερικής του αρχιτεκτονικής σε παγκόσμιο επίπεδο» καταλήγετε στο συμπέρασμα ότι «αυτό δεν γίνεται, ούτε μπορεί να γίνει αυτόματα», αναρωτιέμαι αρχικά σε αυτό, τι εννοείτε όταν λέτε «κλονίζεται».
Κλονίζεται η αξιοπιστία του; Το δίκαιό του; Η βιωσιμότητά του;
Άραγε ποια είναι η αξιακή βάση πάνω στην οποία στηρίζεται όλο το χρηματοπιστωτικό σύστημα και άρα, πόσο δίκαιο και βιώσιμο μπορεί να είναι;
Είναι η αξιακή του βάση η κάλυψη των αναγκών και το όφελος όλων των πολιτών του κόσμου;
Είναι η ισορροπία και η σωστή διαχείριση των πόρων του πλανήτη;
Γνωρίζεται σίγουρα πολύ καλά ότι δεν είναι τίποτε από όλα αυτά.
Το κέρδος διψάει για περισσότερο κέρδος χωρίς να νοιάζεται ή να υπολογίζει τίποτε άλλο.
Ούτε ανθρώπινες αξίες, ούτε σωστή διαχείριση των πόρων.
Άρα λοιπόν μήπως το ίδιο αυτό το χρηματοπιστωτικό σύστημα, μέσα στη δομή του, περιέχει εγγενώς την ρίζα από την οποία γεννιόνται και διαιωνίζονται όλα μας τα κοινωνικά προβλήματα;
Και μήπως αυτός που αναζητεί με ειλικρίνεια και καλοπροαίρετα λύση σε όλα αυτά οφείλει να βγει από τα περιορισμένα όρια και τους κανόνες αυτού του συστήματος για να δει καθαρά αν υπάρχει τίποτε άλλο;
Αναφέρετε παρακάτω ότι «η ιστορία έχει αποδείξει ότι σε καμιά από τις παγκόσμιες κρίσεις που αναφέρατε δεν υπήρξε παγκόσμια λύση.»
Σας περνάει καθόλου από το μυαλό ότι ίσως αυτός είναι και ο λόγος που τα προβλήματα παραμένουν άλυτα;;;
…ότι πάντα η «λύση» ήτανε επιφανειακή, τοπική και πρόσκαιρη, χωρίς οπτική, στόχους και ορίζοντες για ένα πραγματικά βιώσιμο μέλλον της ανθρωπότητας;;
Λέτε παρακάτω:
«Ο εργάτης, ο εργαζόμενος, τα λαϊκά στρώματα που ζουν από την δουλειά τους, δεν έχουν κανέναν άλλο τρόπο να προστατευθούν από την ασυδοσία του κεφαλαίου, εκτός από το να διεκδικήσουν για τον εαυτό τους την χώρα τους, την πατρίδα τους και το κράτος που αντιστοιχεί στα πιο άμεσα και ζωτικά τους συμφέροντα. Χωρίς την κατοχύρωση της δική του εθνικής κυριαρχίας δεν μπορεί κανένας λαός να αντισταθεί στην διεθνή επέλαση των δυνάμεων του κεφαλαίου.»
Παρακαλώ εξηγήστε μου γιατί οι εργάτες, οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα είναι καταδικασμένοι (και από εσάς που το αναφέρετε με αυτό τον τρόπο) να διεκδικούν, να αντιστέκονται στην επέλαση του κεφαλαίου, να μάχονται, να αγωνίζονται και όλα αυτά;;;
Εννοείται μήπως ότι αυτή είναι η μοίρα τους ή μήπως, αποδεχόμενοι ήδη τους κανόνες του «παιχνιδιού», αυτό είναι το μόνο που τους απομένει να κάνουν;;;
Γιατί δεν «χτυπάτε» το ίδιο το «παιχνίδι» και «οπλίζετε» τους εργαζόμενους;;;
Γράφετε «όσο το κεφάλαιο και οι χρηματαγορές θα κυριαρχούν στην παγκόσμια οικονομία, η πατρίδα για τους κατατρεγμένους, καταπιεσμένους και εκμεταλλευόμενους λαούς του πλανήτη δεν θα έχει ολοκληρώσει το ιστορικό της τραγούδι».
Και σας ρωτώ, σε ένα χρηματοπιστωτικό οικονομικό μοντέλο υπάρχει ποτέ περίπτωση να μην κυριαρχούν το κεφάλαιο και οι χρηματαγορές;;;
Θα μπορούσε δηλαδή ποτέ το μοντέλο αυτό να λειτουργήσει δίκαια;;;
Και καταλήγετε τον προβληματισμό σας λέγοντας ότι «αλλοίμονο αν χρειαζότανε να κατανοήσουν οι λαοί το μηχανισμό και τις αιτίες της παγκόσμιας κρίσης (???!!!)», ότι αυτό που χρειάζεται είναι «να επενδύσουμε στις δημοκρατικές προσδοκίες του λαού που τέτοιες κρίσεις φέρνουν με ορμητικό τρόπο στην επιφάνεια και να τον οργανώσουμε για την μεγάλη μάχη (???!!!).»
Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα που κυριαρχεί στον κόσμο μας τους τελευταίους αιώνες Κε Καζάκη δεν έχει φτιαχτεί για το όφελος ΟΛΩΝ των ανθρώπων αλλά για τα οφέλη μιας μικρής ελίτ που κατέχει και εκμεταλλεύεται τους παγκόσμιους φυσικούς πόρους στήνοντας όλο το παγκόσμιο «παιχνίδι» κυριαρχίας.
Μέσα από τα άλυτα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα προκύπτουν τα κέρδη της ελίτ.
Η «μαγική» τους έννοια είναι το Χρέος, όσο «παράγεται» χρέος τόσο υπάρχουν χρήματα και κέρδος.
Αν με κάποιο μαγικό τρόπο εξοφλούσαν όλοι οι άνθρωποι του κόσμου τα χρέη τους δεν θα κυκλοφορούσε ούτε κέρμα.
Αν δεν κατανοήσουν Κε Καζάκη οι λαοί τη ρίζα που γεννάει τα προβλήματά τους και δεν την εξαλείψουν, υπάρχει ποτέ περίπτωση η ό,ποια αλλαγή τους, προσωπική ή κοινωνική, να είναι συνειδητή και βιώσιμη;
Με δημοκρατικές προσδοκίες θα αλλάξουν οι λαοί τις μοίρες τους ή με πραγματική γνώση όλων των δεδομένων και όλων των δυνατοτήτων που μπορεί αυτός ο κόσμος να τους παρέχει;
Το άχρηστο δεν το πολεμάς Κε Καζάκη, αυτοί είναι παρωχημένοι και εντελώς αναποτελεσματικοί τρόποι έκφρασης ενός παρελθόντος άγνοιας των ανθρώπων.
Το άχρηστο, σε μια προηγμένη επιστημονικά και τεχνολογικά εποχή το αντικαθιστάς με το χρήσιμο.
Αν τα θεμέλια του οικήματος στο οποίο κατοικείς είναι σαθρά και επισφαλή δεν ανακαινίζεις την επίπλωση, αλλάζεις οίκημα.
Αυτός ο κόσμος για να αφήσει για πάντα πίσω τα τεράστια προβλήματά του και ν’ αρχίσει να γίνεται πραγματικά πολιτισμένος οφείλει να εξαλείψει τα δύο του βασικά προβλήματα.
Πρώτα την διαχωριστική του αντίληψη για τον κόσμο και έπειτα το χρηματοπιστωτικό οικονομικό σύστημα πάνω στο οποίο στηρίζει και γεννά τις αξίες του.
Όσον αφορά το πρώτο ζήτημα είναι θέμα άγνοιας το ότι οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν (σκόπιμα) ότι οι διαφορές και οι διαχωρισμοί μεταξύ τους είναι επίκτητοι και κατασκευασμένοι από το παρών κατεστημένο σύστημα και όσον αφορά το δεύτερο, οι άνθρωποι γεννιούνται και μεγαλώνουν μέσα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα το οποίο μαθαίνουν να αποδέχονται ως το μόνο υπαρκτό οικονομικό σύστημα.
Όπως κι εσείς καταλήγετε, επιτρέψτε μου να σας πω ότι «μέσος δρόμος, όντως δεν υπάρχει».
Ή τα αφήνεις για πάντα πίσω και τα δύο ή συνεχίζεις τους φαύλους κύκλους μέχρι τελικής καταστροφής των πάντων….
Η μόνη πραγματικά βιώσιμη λύση είναι υπαρκτή και η μόνη πραγματική οικονομία είναι η Οικονομία που βασίζεται στους φυσικούς Πόρους και όχι στο χρήμα.

Η διαθεσιμότητα των πόρων, η επιστημονική και τεχνολογική γνώση και το γκρέμισμα των κατασκευασμένων διαφορών μεταξύ των ανθρώπων είναι η μόνη λύση.

«ή θα μάθουμε να ζούμε συμβιωτικά όλοι μαζί ή θα χαθούμε όλοι μαζί σαν ανόητοι που δεν έμαθαν ποτέ τις πραγματικές αξίες της ζωής».
Τάσος Πετρίδης, ιδρυτικό μέλος της Πανγαία και υπεύθυνος εκπαίδευσης.

Κε Πετρίδη,

Ειλικρινά δεν κατάλαβα σε ποιον και σε τι απαντάτε. Υποτίθεται ότι απαντάτε σε δικό μου σχόλιο, αλλά πολύ αμφιβάλω αν το διαβάσατε καν. Θα προσπαθήσω να το κάνω όσο πιο απλό γίνεται, μήπως και συνεννοηθούμε.

Το μύθευμα που σχολιάζω είναι το γνωστό: η κρίση είναι παγκόσμια, άρα και παγκόσμια είναι η λύση της. Κάποιοι μάλιστα την προσδιορίζουν πιο στενά σαν «ευρωπαϊκή» λύση, ανάλογα με τις σκοπιμότητες και τα συμφέροντα που έχουν ταχθεί να υπηρετούν.

Σ’ αυτό το μύθευμα απαντώ ως εξής:

Ποιες είναι οι δυνάμεις που κυριαρχούν σήμερα στην παγκόσμια οικονομία και πολιτική; Οι δυνάμεις του κεφαλαίου. Και πιο συγκεκριμένα οι δυνάμεις του χρηματιστικού κεφαλαίου. Γι’ αυτό και οι τράπεζες μαζί με τις κεφαλαιαγορές παίζουν έναν τόσο καθοριστικό ρόλο.

Πώς λοιπόν θα βρεθεί αυτή η παγκόσμια λύση στην παγκόσμια κρίση; Με δυο τρόπους: Είτε θα τα βρούμε τις αγορές και τις δυνάμεις του κεφαλαίου παγκόσμια και όλοι μαζί μέσα από παγκόσμιες ή ευρωπαϊκές συνδιασκέψεις, αξιοποιώντας το οικοδόμημα της παγκόσμιας διακυβέρνησης που καταλύει κάθε έννοια ελευθερίας και αυτοδιάθεσης των λαών διεθνώς, θα ανακαλύψουμε την διέξοδο από την κρίση.

Είτε θα πρέπει να ανατρέψουμε την κυριαρχία των δυνάμεων του κεφαλαίου και των παγκόσμιων αγορών μαζί και του οικοδομήματος που έχουν θεμελιώσει αυτές οι δυνάμεις ως παγκόσμια διακυβέρνηση (ΔΝΤ, ΠΟΕ, Παγκόσμια Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Ένωση, κοκ).

Όποιος πιστεύει στην πρώτη εκδοχή, είτε το θέλει, είτε όχι, είτε το έχει συνειδητοποιήσει, είτε όχι, δουλεύει για το κεφάλαιο και μάλιστα για τις πιο αρπαχτικές του μορφές, για τις αγορές, για το σύστημα της παγκόσμιας διακυβέρνησης του σύγχρονου ιμπεριαλισμού που σαρώνει, ισοπεδώνει και διαλύει τον πλανήτη ολόκληρο. Όποιος πιστεύει σε παγκόσμια ή «ευρωπαϊκή» λύση με δεδομένη την κυριαρχία του κεφαλαίου και των αγορών δεν είναι παρά τσιράκι των επικυρίαρχων, έστω κι αν ντύνει τις τοποθετήσεις του με νοσταλγικές κορώνες που αντλεί από τον πασιφισμό του Καντ.

Η λογική αυτή είναι πολύ παλιά και πρωτοδιατυπώθηκε ως θεωρία από τον Μπέρναρ Σο και την πλειοψηφία των Άγγλων σοσιαλιστών Φαβιανών στα τέλη του 1890. Υποστήριζαν ότι προέχει η ορμητική διάδοση του παγκόσμιου πολιτισμού έναντι των δικαιωμάτων των μεμονωμένων λαών, προκειμένου να δικαιολογήσουν την ιμπεριαλιστική εξόρμηση των Μεγάλων Δυνάμεων – με πρώτη τη Βρετανία – για αποικίες και παγκόσμια ηγεμονία ως νομοτελειακή διαδικασία που κανείς δεν μπορεί να αναχαιτίσει. Από τότε το ρεύμα αυτό σκέψης ονομάστηκε από όλους του δημοκράτες, προοδευτικούς και επαναστάτες διανοητές ως «φαβιανός ιμπεριαλισμός», ή «σοσιαλιμπεριαλισμός».

Σήμερα είναι η κυρίαρχη ιδεολογία των ηγεσιών της αριστεράς σε ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ, αποτυπώνοντας τον ολοκληρωτικό συμβιβασμό τους με τον ιμπεριαλισμό σήμερα, έστω κι αν προσπαθούν να κρυφτούν πίσω από λογύδρια άνευ σημασίας για σοσιαλισμό και επανάσταση. Χωρίς την πάλη για εθνική και κοινωνική απελευθέρωση του λαού, χωρίς τον αγώνα για την κατάκτηση της δημοκρατίας από τον ίδιο τον λαό στην ίδια την χώρα του σε συνθήκες αυθεντικής εθνικής ανεξαρτησίας από τις δυνάμεις του σύγχρονου ιμπεριαλισμού, οι αναφορές σε σοσιαλισμούς και επαναστάσεις είναι μόνο για να αποκοιμίζουν οπαδούς.

Υπάρχει βέβαια και η δεύτερη εκδοχή. Δηλαδή να ανατραπεί η κυριαρχία των δυνάμεων και των παγκόσμιων αγορών. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Ένας τρόπος είναι να κάθεται κανείς και να ονειρεύεται την πιθανή ανατροπή από φανταστικές δυνάμεις που κάπως θα εξεγερθούν παγκόσμια και θα δώσουν τέλος στην παγκόσμια κυριαρχία του κεφαλαίου. Αν ήταν καλοκαίρι, θα σας έλεγα όνειρα θερινής νυχτός.

Στο σημείο αυτό μπαίνει η εμπειρία της ιστορίας. Τι έχει αποδείξει η ιστορία; Πρώτο: Η σημερινή κρίση δεν είναι η μόνη. Άλλες τρεις σαν κι αυτή έχει γνωρίσει η παγκόσμια οικονομία. Δεύτερο: Σε όλες αυτές τις κρίσεις είχαμε τις δυνάμεις του κεφαλαίου να διεκδικούν την οικοδόμηση μιας «παγκόσμιας κοινωνίας» κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους, ενώ οι λαοί αντιδρούσαν διεκδικώντας τα δικαιώματά τους με πρώτο και κύριο το δικαίωμα της πολιτικής, εθνικής και κοινωνικής αυτοδιάθεσής τους απέναντι στην ισοπέδωση των αγορών.

Τι συνεπάγεται από την εμπειρία της ιστορίας; Κάτι πολύ απλό. Ότι για να ανατραπεί η παγκόσμια κυριαρχία του κεφαλαίου απαιτείται να δυναμώσει η πάλη των λαών σε κάθε ξεχωριστή χώρα διεκδικώντας την κυριαρχία του εργαζόμενου λαού πάνω σ’ αυτήν. Με άλλα λόγια το παγκόσμιο κεφάλαιο μπορεί να απειληθεί μόνο με έναν τρόπο: την κατάκτηση της εθνικής ανεξαρτησίας – τόσο σε πολιτικό, όσο και σε οικονομικό πεδίο – από κάθε λαό της υφηλίου. Κι αυτό δεν μπορεί να γίνει μονοσήμαντα και δια μιας.

Χρειάζεται μια ολόκληρη εποχή μεγάλων εθνικών και κοινωνικών κινημάτων, εξεγέρσεων, επαναστάσεων όπου το πρωταρχικό πεδίο αναμέτρησης για κάθε λαό είναι το ποιος διαφεντεύει τον τόπο του, η εργαζόμενη πλειοψηφία, ή οι αγορές κεφαλαίου. Μόνο απελεύθεροι λαοί, μόνο λαοί που έχουν κερδίσει την ελευθερία τους, εσωτερική και εξωτερική, μέσα στην χώρα τους μπορούν να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια κυριαρχία του κεφαλαίου. Μόνο τέτοιοι λαοί μπορούν να συνεννοηθούν, να συμφιλιωθούν, να κατανοήσουν την σημασία της πανανθρώπινης ελευθερίας και να αγωνιστούν από κοινού για την κατάκτησή της.

Υπάρχει κάποιος άλλος δρόμος; Για όποιον πατά γερά στη γη και στην ιστορική εμπειρία, όχι. Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο σήμερα; Και βέβαια μπορεί. Αρκεί ένας λαός να κατακτήσει την δημοκρατία με τους όρους των δικών του συμφερόντων στη χώρα του και να απεξαρτήσει την οικονομία του από τις κεφαλαιαγορές. Η ισχύς του χρηματιστικού κεφαλαίου σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο εξαρτάται πρώτα και κύρια από τις ανάγκες δανεισμού της οικονομίας.

Όσο τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και το κράτος έχουν ανάγκη να δανείζονται από τις διεθνείς αγορές, όσο οι εγχώριες τράπεζες αποτελούν κομμάτι του διεθνούς καρτέλ του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε Ευρώπη και παγκόσμια, τότε σωτηρία για την χώρα και τον λαό της δεν υπάρχει. Για καμιά χώρα και για κανένα λαό. Είναι νομοτελειακή η ανάγκη να εξαρτάται μια χώρα, ή μια οικονομία από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίων; Όχι βέβαια. Αν αυτή η χώρα σταματήσει να παράγει, ή να λειτουργεί συμπληρωματικά στην παγκόσμια αγορά, αν αξιοποιήσει ορθολογικά και με σχέδιο το παραγωγικό δυναμικό της και τους πόρους της, αν προτάξει τις ανάγκες του λαού και όχι τις ανάγκες της αγοράς και αν αποκτήσει αληθινή δημοκρατία με δικό της νόμισμα και τρόπο διακυβέρνησης που να στηρίζεται αποφασιστικά στον ίδιο τον λαό, τότε ναι μπορεί να τα καταφέρει. Όλα αυτά μαζί είναι αυτά που ονομάζουμε εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία.

Χωρίς αυτά, το να μιλάμε για παγκόσμιες, ή ευρωπαϊκές λύσεις υπέρ των λαών, υπέρ των εκμεταλλευομένων και των καταπιεσμένων του πλανήτη, είναι απλά σαν να αναχωρούμε από τον μάταιο τούτο κόσμο για την δική μας νεφελοκοκκυγία των αφηρημένων αξιών, που στο υπέρθυρό της είμαι σίγουρος ότι θα φέρει την επιγραφή: «ή θα μάθουμε να ζούμε συμβιωτικά όλοι μαζί ή θα χαθούμε όλοι μαζί σαν ανόητοι που δεν έμαθαν ποτέ τις πραγματικές αξίες της ζωής».

Όσο για τα υπόλοιπα τα"ως δια μαγείας" που αναφέρετε, να μου επιτρέψεται να μην αναφερθώ γιατί θα ενδώσω στον πειρασμό να σχολιάσω τις γνώσεις και την νοημοσύνη σας. Πράγμα που δεν θέλω προκειμένου να μείνουμε στην ουσία του ζητήματος. Με την προυπόθεση βέβαια ότι ελπίζω κι εσείς να αντιλαμβάνεστε όντως ποια είναι η ουσία του ζητήματος.