Παρασκευή 1 Ιουνίου 2012

Το σπιράλ θανάτου της ευρωζώνης


«Το καλοκαίρι του 2012 προσφέρει μια απόκοσμη ηχώ του 2008. Οι αγορές σηματοδοτούν ανησυχία για μια σημαντική κατηγορία περιουσιακών στοιχείων,» γράφει στην Financial Times o πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας και πρώην στέλεχος της Goldman Sachs, Ρόμπερτ Ζέλικ. Αναφέρεται στην κατάσταση του κρατικού χρέους που έχει ξεφύγει πια στην ευρωζώνη. Η πολιτικές υστερικής λιτότητας δεν αποδίδουν. Κι επομένως τίθεται όλο και πιο επιτακτικά το δίλλημα: (νέα) διάσωση των τραπεζών, ή διάσωση των λαών;
Η απάντηση βέβαια για τον Ζέλικ είναι περισσότερο από προφανής: Χρειάζεται μια νέα ακόμη πιο κοστοβόρα διάσωση των τραπεζών. Κι επειδή οι κρατικοί προϋπολογισμοί των χωρών της ευρωζώνης στενάζουν από τα κόστη της πρώτης διάσωσης που στοίχισε πάνω από 3 τρις ευρώ τα προηγούμενα δυο χρόνια, να τι προτείνει: «Οι χώρες πρέπει να είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τους με πόρους από τον μελλοντικό Σταθερό Μηχανισμό Στήριξης (ESM)».
Μα στις αρχές του 2012 η ΕΚΤ δεν διοχέτευσε σχεδόν άτοκα δάνεια της τάξης άνω του 1 τρις ευρώ στις τράπεζες; Τι απέγιναν και τώρα οι τράπεζες χρειάζονται νέα γενναία ενίσχυση; Πήγαν πρωτίστως και κυρίως σε αγορές κρατικών ομολόγων προκειμένου να συγκρατήσουν το κόστος δανεισμού για Ιταλία και Ισπανία ώστε να μην ξεπεράσει το 6,5-7%. Τζίφος η όλη υπόθεση. Ανώτερο στέλεχος της ΕΚΤ δηλώνει στην Financial Times ότι δεν αποκλείεται καθόλου ένας νέος γύρος δανειακής σχεδόν άτοκης ενίσχυσης της ρευστότητας των τραπεζών με πάνω από 1,7 τρις ευρώ. Αν γίνει κάτι τέτοιο, θα συμβεί μέσα στο καλοκαίρι του 2012.
Γιατί γίνεται αυτό; Διότι οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ στην αγορά κρατικών ομολόγων στην ευρωζώνη δεν επαρκούν για να συγκρατήσουν την κρίση δανεισμού και έτσι έχουν επιστρατευθεί οι τράπεζες. Όμως η χρηματοδότηση των τραπεζών προκειμένου  να αγοράζουν κρατικά ομόλογα για να κρατούν χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και άλλες στις αγορές, δεν οδηγεί παρά σε περεταίρω δραματική επιδείνωση της κρίσης.
Η τακτική αυτή της ΕΚΤ να δανειοδοτεί τράπεζες για να αγοράζουν κρατικά ομόλογα έχει στοιχίζει μέχρι τώρα γύρω στο 10% του ετήσιου ΑΕΠ της ευρωζώνης. Επειδή όμως η ΕΚΤ δεν είναι σε θέση να κόψει πρόσθετο νωπό χρήμα, όπως κάνει η Fed, τότε το ρευστό προς τις τράπεζες πρέπει να αφαιρεθεί από την νομισματική κυκλοφορία της πραγματικής οικονομίας. Αν προσθέσουμε σ’ αυτό την τροφοδότηση των τραπεζών της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας με ρευστό χρήμα του μηχανισμού ELA, τότε το πρόβλημα για την πραγματική οικονομία της ευρωζώνης είναι τεράστιο. Οι πρακτικές αυτές δεν έχουν μόνο ξεφύγει από κάθε όριο, αλλά δημιουργούν συνθήκες γενικευμένης ύφεσης για το 2012 σε ολόκληρη την ευρωζώνη, η οποία θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο την κατάσταση των τραπεζών.
Δεν είναι παράξενο που όλοι, επίσημοι και μη, παράγοντες της ευρωζώνης τα έχουν βάψει μαύρα. Η γερμανική Bild (31/5) διακρίνει εφιαλτικές προοπτικές: «Η Ισπανία δεν κατορθώνει να ελέγξει την τραπεζική της κρίση. Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη χρεοκοπία, ενώ η Ιταλία μετά βίας μπορεί να δανεισθεί χρήματα. Τα καπέλα επικινδυνότητας σε ιταλικά και ισπανικά ομόλογα έφτασαν το επικίνδυνο όριο του 7% και οι αγορές αντιδρούν νευρικά στέλνοντας την ισοτιμία του ευρώ στα 1,24 δολάρια. Οι ειδικοί προειδοποιούν για ενδεχόμενο οικονομικής κατάρρευσης εντός του θέρους», παρατηρεί η εφημερίδα.
Την διαπίστωση ότι η κρίση του ευρώ βαθαίνει με αφορμή την τραπεζική κρίση στην Ισπανία συμμερίζεται και η ολλανδική εφημερίδα NRC Handelsblatt: «Ο Ισπανός πρωθυπουργός Ραχόι θα αναγκαστεί να κάνει το ταπεινωτικό βήμα προς τα έξω και αυτό αφορά και την υπόλοιπη Ευρώπη. Είναι προφανές ότι η Ισπανία θα πρέπει να χτυπήσει την πόρτα του μόνιμου μηχανισμού στήριξης ESM, προκειμένου να διαδώσει τις τράπεζές της. Κάτι που δεν ανταποκρίνεται στους σκοπούς του εν λόγω ταμείου ανάγκης και μπορεί να λειτουργήσει μόνο εφόσον συναινέσει σε αυτό ο μπαμπούλας Γερμανία. Προτού λοιπόν τεθεί σε λειτουργία ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης δέχεται ήδη πιέσεις. Με τους ερασιτεχνισμούς του ο Ραχόι όξυνε τα υφιστάμενα προβλήματα στην Ευρώπη. Η ευρωκρίση βαθαίνει», καταλήγει το δημοσίευμα.
Βέβαια, η ουσία της νέας επιδείνωσης δεν οφείλεται στους τυχόν «ερασιτεχνισμούς» των πολιτικών, αλλά η επιμονή να διασωθεί ένα σύστημα το οποίο είναι αδύνατο να διασωθεί. Το τραπεζικό σύστημα του ευρώ. Οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα προκειμένου να διασωθούν οι τράπεζες και το νόμισμά τους, το ευρώ, έχουν επιδεινώσει την κατάσταση όσο ποτέ πριν.
Η κρίση του χρέους και των πολιτικών παρεμβάσεων από τις κεντρικές τράπεζες έχει υποβαθμίσει την ποιότητα και την αξία των αγορών χρέους και σηματοδοτούν ένα «δυνητικό σημείο θραύσης» στην παγκόσμια οικονομία, δήλωσε σε μηνιαία επιστολή του προς τους επενδυτές ο Μπιλ Γκρος της Pimco, διαχειριστής του μεγαλύτερου fund ομολόγων στον κόσμο. «Οι πολιτικές απαντήσεις από τις φορολογικές και νομισματικές αρχές κατάφεραν να αποτρέψουν το ουσιαστικό κούρεμα των περίπου 200 τρισεκατομμυρίων δολαρίων αξίας χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που συνθέτουν το παγκόσμιο πιστωτικό σύστημά μας, αλλά με την διαδικασία αύξησαν τον κίνδυνο και μείωσαν την απόδοση των κρατικών αξιών που αποτελούν τον πυρήνα τους,» δήλωσε ο Γκρος. Εδώ ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα. Προκείμενου οι τράπεζες να μην κουρέψουν τα ενεργητικά τους, οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις διοχέτευσαν δεκάδες τρισεκατομμύρια σ’ αυτές. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να χρειάζονται ακόμη περισσότερα χωρίς να ξέρει κανείς που θα σταματήσει όλο αυτό το πανηγύρι των τρισεκαττομυρίων σε ενέσεις προς τις τράπεζες.
Οι τράπεζες λοιπόν είναι το πρόβλημα και όχι τα κράτη. Η εκτίναξη του κρατικού χρέους είναι απόρροια αυτής της τραπεζικής τερατογέννεσης, η οποία ειδικά στην ευρωζώνη έχει ξεφύγει πέρα από κάθε έλεγχο γιατί έχει σχεδιαστεί εξαρχής με τέτοιο τρόπο ώστε οι τράπεζες να αποτελούν ένα ενιαίο σύστημα πέρα και πάνω από κάθε έλεγχο με την ΕΚΤ κεντρικό θεματοφύλακα των συμφερόντων τους. Γι’ αυτό και το ευρώ έχει μετατραπεί σε μηχανισμό χρεοκοπιών κρατών και οικονομιών. Η κατάρρευση του ευρώ και της ευρωζώνης δεν έχει να κάνει με την κατάσταση της Ελλάδας και των άλλων οικονομιών της ζώνης, αλλά με το βάθεμα της κρίσης του ίδιου του κοινού νομίσματος το οποίο από την φύση του δεν είναι βιώσιμο. Όπως δεν είναι βιώσιμο και το τερατώδες τραπεζικό σύστημα που αντιπροσωπεύει. Δυο είναι οι επιλογές που εξ αντικειμένου τίθενται στα επιτελεία της ευρωζώνης: είτε δραστικό κούρεμα των τραπεζών σε βαθμό που δεν μπορεί να αντέξει το ευρωσύστημα, ως υφίσταται, είτε διάσπαση και διάλυση της ευρωζώνης. Όσο περισσότερο επιμένουν οι διάφοροι παράγοντες της πολιτικής και της οικονομίας σε «ευρωπαϊκή λύση» του προβλήματος, τόσο περισσότερο προετοιμάζουν την κατάρρευση των οικονομιών της ευρωζώνης με τέτοιο πάταγο και θύματα που μόνο η πολεμική περίοδος έχει να επιδείξει.

6 σχόλια:

  1. Αλλαγή στην ηγεσία της ΝΔ. Γεωργιάδης και Ντόρα τρώνε Σαμαρά.

    Μετά την επερχόμενη μεγάλη ήτα της ΝΔ στις εκλογές, ο Σαμαράς δεν θα είναι πλέον αρχηγός. Τόσο ο Άδωνις Γεωργιάδης όσο και η Ντόρα έχουν εκφράσει τη επιθυμία τους να ανεβάσουν τις μετοχές τους μέσα στο κόμμα. Ο Σαμαράς έχει αυτοεξευτελιστεί σε τέτοιο βαθμό, που δεν είναι πλέον αποδεκτός από τη βάση του κόμματος. Η ΝΔ αναζητάει από τώρα το επόμενο πρόσωπο που θα την διασώσει από τη διάλυση που έρχεται. Ότι αξιοπρεπές και αδιάφθορο διέθετε το κόμμα έχει φύγει στο πλευρό των Ανεξάρτητων. Με την ένωση ακροδεξιών και καιροσκόπων, το κόμμα αντί να φτιάχνει τη θέση του πέφτει χαμηλότερα στα μάτια του κόσμου. Οι δημοσκοπήσεις απάτη αποκρύπτουν τα πραγματικά ποσοστά του, τα οποία παραμένουν κάτω από 20%. Οι απώλειες ψηφοφόρων της ΝΔ προς τους Ανεξάρτητους, τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλα κόμματα μέρα με τη μέρα παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας. Οι τοπικές οργανώσεις της ΝΔ όσο πάει και ρημάζουν. Με τα χρέη που έχει το κόμμα, πάει για οριστικό κλείσιμο μετά της εκλογές.
    http://ohifront.wordpress.com/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ο Βαρουφάκης εδώ τα λέει καλά, αλλά προσέξτετον διότι υποστηρίζει τον ρόλο των κεντρικών τραπεζών μακροπρόθεσμα στο ευρώ σε άλλα του άρθρα.

    Ηλίας Λυμπέρης

    Anonymous


    Ο ματωμένος γάμος της Ευρωζώνης
    ΑΘΗΝΑ 28/05/2012
    Του Γιάννη Βαρουφάκη

    Καλά εμείς. Έστω ότι είμαστε φοροφυγάδες, διεφθαρμένοι, τεμπέληδες, ελλειμματικοί από την κούνια, Ελληνάρες που απαιτούμε να ζούμε από τον ιδρώτα των λαών που παράγουν. Οι Ισπανοί όμως; Εκείνοι τι φταίνε;

    - Η Ισπανία δεν είχε πλεονασματικό προϋπολογισμό λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση;

    - Η Ισπανία δεν είχε χρέος κατά πολύ χαμηλότερο της Γερμανίας λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση;

    - Η Ισπανία δεν ήταν εκείνη που πέτυχε να κάνει τους μόνους πλεονασματικούς Ολυμπιακούς Αγώνες της Ιστορίας, αφήνοντας πίσω τους μια Μπαρτσελόνα χάρμα ιδέσθαι;

    - Η Ισπανία δεν ήταν εκείνη που, με παράδειγμα τη Ζάρα, απέδειξε ότι η Ευρώπη μπορεί να παράγει προϊόντα υφαντουργίας χωρίς να χρειάζεται να μεταφέρει τις θέσεις εργασίας στην Άπω Ανατολή;

    - Η Ισπανία δεν προσέφερε στη Volkswagen τα πιο επικερδή εργοστάσιά της στην Ευρώπη (εκείνα της Seat);

    Κι όμως, η χώρα αυτή βρίσκεται σήμερα στην ίδια μαύρη τρύπα με εμάς. Πώς είναι κάτι τέτοιο δυνατόν, αν η κρίση οφείλεται σε κακοδαιμονίες που, δίχως αμφιβολία, χαρακτηρίζουν την Ελλάδα αλλά σε καμία των περιπτώσεων την Ισπανία;

    Για μια στιγμή ας ξεχάσουμε τα δικά μας και ας αναλογιστούμε το δράμα που εκτυλίσσεται στην Ισπανία (όχι μόνο από αλληλεγγύη προς τον συμπαθή λαό της δυτικής Μεσογείου, αλλά γιατί έτσι θα καταλάβουμε καλύτερα τι μας συμβαίνει κι εμάς τώρα, αυτή τη στιγμή):

    Από πέρσι το καλοκαίρι, οι ζημίες των ανόητων ισπανικών ιδιωτικών τραπεζών (που προκλήθηκαν από τζόγο στην αγορά ακινήτων) έχουν μεταφερθεί στους ώμους του ισπανικού δημοσίου, με αποτέλεσμα την ουσιαστική εκπαραθύρωση του τελευταίου από τις «αγορές».

    Για να μην αναγκαστεί η EE να παραδεχθεί ότι η Ισπανία είναι η τέταρτη χώρα που «καταπίπτει», αποφασίστηκε η εξής παρανοϊκή «λύση»:

    1: Η ΕΚΤ θα δέχεται ό,τι παλιόχαρτο της φέρνουν οι ισπανικές τράπεζες ως «εχέγγυο» και έτσι θα τις δανείσει πάνω από 300 δις με επιτόκιο 1%.

    2: Επειδή αυτά τα χρήματα αποτελούν δανεικά, και με τα δανεικά δεν αποφεύγεται μια πτώχευση (παρά μόνο αναβάλλεται), το ισπανικό κράτος θα δανειστεί κι άλλα χρήματα (από το EFSF) με επιτόκιο περί το 4% για να τα χαρίσει στις τράπεζες (στο πλαίσιο της επανακεφαλαιοποίησης) - χωρίς βέβαια να λάβει κοινές μετοχές (κάτι που αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των κανόνων του... καπιταλισμού).

    3: Λόγω όμως του 2, το ισπανικό κράτος σπρώχνεται βαθύτερα στην πτώχευση. Για να μην βουλιάξει άμεσα, σκέφτηκαν το εξής σοφό: Οι τράπεζες, την ίδια ώρα που θα παίρνουν δανεικά (κι αγύριστα) από το ισπανικό κράτος, θα του δανείζουν με επιτόκια 6% μέρος των δανεικών που παίρνουν από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1%.

    Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό HOT DOC

    Κατανοείτε τι σημαίνουν τα παραπάνω;

    Οι πτωχευμένες τράπεζες πρώτα μετέφεραν τις ζημίες τους στο ισπανικό κράτος, οδηγώντας το στην πτώχευση, κατόπιν εξασφάλισαν τόνους δανείων από την ΕΚΤ (με επιτόκιο 1%), μετά δάνεισαν ένα μέρος αυτών των χρημάτων στο... ισπανικό δημόσιο (με επιτόκιο 6%) και, παράλληλα, δανείζονται από το ισπανικό δημόσιο κι άλλα χρήμα τα οποία ο Ισπανός φορολογούμενος δανείζεται από το EFSF.

    Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο απαράβατος όρος για να επιτραπεί στην Ισπανία αυτή η «λύση» είναι η επιβολή λιτότητας, που θα συρρικνώσει κι άλλο το εθνικό εισόδημα, από το οποίο το κράτος θα πρέπει να αντλήσει τους φόρους που απαιτούνται για την αποπληρωμή όλων αυτών των δανείων που έχει φορτωθεί ο ισπανικός λαός εκ μέρους των τραπεζιτών.

    Όταν, λοιπόν, ευρωπαίοι συνάδελφοι, δημοσιογράφοι και πολιτικοί, δακτυλοδείχνουν την Ελλάδα επειδή τόλμησε να πει όχι στο ευρωπαϊκό «σχέδιο» καταπολέμησης της κρίσης, τους απαντώ χωρίς περιστροφές: Θα παραδεχθώ ό,τι θέλετε, αλλά μόνο όταν μου εξηγήσετε, στη βάση του Ορθού Λόγου, «τι στο διάβολο κάνετε στην Ισπανία;» .

    Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό HOT DOC

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. αναδημοσίευση εδώ:
    http://ohifront.wordpress.com/2012/06/01/το-σπιράλ-θανάτου-της-ευρωζώνης/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Γίνεται εισβολή σε συγκεκριμένες χώρες, χωρίς να προσέχουν τόσο πολύ αν το κάνουν με χονδροκομμένους τρόπους ή αν αποκαλύπτονται οι ταυτότητές τους οι εισβάλλοντες. Φαίνεται ότι βιάζονται. Θέλουν να μετοικίσουν στις καινούργιες χώρες σε μεγάλη κλίμακα; Περιμένουν κάποια μεγάλη καταστροφική γεωλογική αλλαγή; μάλλον δεν είναι απλή εισβολή οικονομικού ελέγχου μόνον.
    Πρέπει να αμυνθούμε, δεν πρέπει να πληρώσουμε φόρους αν ωφελούν τους εισβολής. Αλληλοσεβασμός καί Αλληλεγγύη.

    Ηλίας Λυμπέρης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δηλαδή τα λεφτά σου Ευρωπαίε για να δωθούν στους φοροφυγάδες τραπεζίτες; να γιατί χρειάζεται να δωθεί η μάχη κατά της ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ, ΠΟΥ στην ουσία είναι αντισυστημική μάχη διαρκείας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή